تولید چابک[1]؛ سرآمد روشهای تولیدی:
شیوهی تولید چابک در پایان دههی 1990 و آغاز قرن بیست و یکم مطرح گردیده است. چابکی بر فعال بودن به عنوان یک مزیت نسبی استراتژیک میاندیشد و تنها به انطباق با تغییرات (منفعل بودن ) اکتفا نمیکند بلکه به دنبال یافتن تغییرات و بهره برداری از آن تغییرات به منزله ی فرصتهای ارزشمندی برای رشد و شکوفایی است.
2-3-3 قواعد کلی تولید چابک:
- هرچیز خیلی سریع تغییر میکند و غیر قابل پیش بینی است.
- بازار نیازمند حجم پایین، کیفیت بالا، محصولات سفارشی و خاص است.
- چرخهی زندگی این محصولات بسیار کوتاه بوده، سریع توسعه یافته و زمان تاخیرشان کوتاه است.
- کیفیت جامع و سطوح خیلی بالایی از خدمات، مورد انتظار است.
- محصولات و خدمات از لحاظ اطلاعاتی غنی و سرشار هستند ( جعفر نژاد و شهائی، 1386)
2-3-4 تعاریف تولید چابک :
براساس تعریف نامه ویکی پدیا تولید چابک به سازمانی اطلاق می‌شود که فرایند ها ، آموزه ها یی را برای کسب توانایی واکنش سریع به نیازهای مشتریان و تغییرات بازار توام با کنترل هزیته ها و حفظ کیفیت ایجاد نموده است
جدول 2-1 تعاریف تولید چابک
| ردیف | نویسنده مقاله | نقش | جهت تحقیقاتی |
| 1 | ماسکل 2001 | شکوفایی و بالندگی مشتری ، سازگاری افراد و اطلاعات ، همکاری و
توانایی تغییر را سه مولفه ی کلیدی تولید چابک می‌داند. |
مدیریت |
| 2 | فوکورکا و فلیدنر
1998 |
فعالیتهای زیر را موجب توسعه ی چابکی می‌داند : کاهش زمانهای تولید، زمان پاسخ به سفارشات ، شراکتها ، برون سپاری ، زمانبندی مشترک ، بهبود عملکرد کانال تامین ، تاخیرات ، کار تیمی، اموزش کارکنان و مهندسی مجدد | مدیریت |
| 3 | مردیت و فرانسیس
2000 |
شانزده جز سازنده را در قالب چهار قسمت : راهبرد ، فرایندها ، کارکنان و ارتباطات قرار میدهد | مدیریت |
| 4 | ورنادات 1999 | سه وجه از تولید چابک را ابعاد سازمانی ، ابعاد فناوری ، و ابعاد انسانی عنوان میکند | مدیریت و فناوری |
| 5 | هوپر و همکاران
2001
|
بر اساس ادبیات ساختار تولید چابک را متشکل از پنج مولفه ی : تمرکز بر انعطاف پذیری ، خدمات عمومی، رهبری ، فناوری ، ساختارهای مجازی و کشش می‌داند | مدیریت فناوری |
| 6 | شریفی و ژانگ 2001 | مدل مفهومی‌اجرای چابکی را با سه محور بنیادین محرکها، قابلیتها توانمندسازیهای چابکی ارائه می‌دهند. |
(جعفرنژاد و شهائی،1386)
2-3-5 مزایای حاصل از بهبود و افزایش سطح چابکی سازمان:
- پیشبرد سریعتر سازمان به اهداف کاری
- خدمت رسانی بهتر ، کاهش قیمتها و دوام سازمان
- کسب ارزش از سرمایه گذاری های فناوری
- بهبود کنترل سازمانی
- کسب برتری های تکنولوژی
- پاسخگویی سریع تر سازمان به نیازهای مشتری ، افزایش رضایت کارکنان و توسعه ی مهارتهای کارکنان
- افزایش ارزشهای کاری
2-3-6 دلایل نیاز سازمانها به تشکیل سازمان چابک (مجازی) :
- کوتاه مدت بودن فرصتهای بازار.
- وجود نداشتن تمامی‌قابلیتهای مورد نیاز یک سازمان مستقل جهت ارائه یک محصول جدید به بازار.
- غیر قابل پیش بینی بودن تغییرات مداوم در سطح بازارها، در حالی که با ایجاد یک سازمان مجازی ریسک در بین شرکتهای همکار توزیع می‌شود و آسیب پذیری انفرادی آنها کاهش خواهد یافت.
- ایده اصلی تشکیل یک سازمان مجازی بر بهره گیری از فرصتهای فوری و کوتاه مدت بازار از طریق ادغام قابلیتهای محوری شرکتهای مستقل از هم استوار است ( صمدی و همکاران، 1390 ).
2-3-7 ابزارهای سازمان برای تحقق چابکی:
- ساختار سازمان:
لازم است ساختار سازمان انعطاف پذیر باشد و اقدامات زیر باید انجام گیرد:
- تشکیل شراکت با سایر سازمانها
- بهبود انعطاف پذیری از طریق تمرکز زدایی و اتخاذ ساختارهای منعطف.
- ترویج فرهنگ تحول و نوگرایی.
- افراد:
در سازمان چابک که با تغییرات مدام محیطی روبرو است توانایی و انعطاف پذیری انسان نقش مهمی‌را ایفا میکند و اقدامات زیر در این راستا موثر میباشد:
- تمرکز بر فعالیتهای گروهی و فرهنگ مشارکت.
- تفویض اختیار به پرسنل سازمان.
- تکیه بر آموزش به عنوان ابزار مهم.
- تربیت و اموزش پرسنل در مهارتهای مختلف
دانلود پایان نامه ارشد :
بررسی تاثیر توسعه منابع انسانی در دستیابی به چابکی سازمانی در شرکت آب و فاضلاب شهری استان ایلام
دانلود مقاله :
ارتقای چابک? سازمان? از طر?ق کارکردهای مدیریت
- تکنولوژی:
یک سیستم تولید چابک توانایی مقابله با تغییرات پیش بینی نشده را دارد این تغییرات میتواند در مدل محصولات باشد از جمله:
- استفاده از سیستم های انعطاف پذیر تولید.
- سرمایه گذاری روی تکنولوژی های سخت افزاری مناسب و مدرن.
- به کارگیری سیستمهای انعطاف پذیر پشتیبانی تولید به منظور انطباق با شرایط متغیر.
- پی ریزی یک سیستم تولید مجازی.
- تکنولوژی اطلاعات
یکی از تمایز بین سیستم های چابک با سایر سیستم ها بالا بودن محتوای اطلاعاتی است به علاوه حجم اطلاعات مبادله شده بین شرکتهای همکار بالا میباشد و لزوم حفاظت از اطلاعات کلیدی هر سازمان را نمایانتر میسازد بنابراین سازمانهای چابک نیازمند سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطاتی پیشرفته و انعطاف پذیر بوده که تضمن دهنده در برابر مشکلات باشد و اقدامات زیر باید انجام گیرد:
- استفاده از استانداردهاو پروتکل های مناسب در مبادله اطلاعات بین سازمانی.
- استفاده از سیستمها و تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطی مدرن با جهت ایجاد ارتباط مناسب و به هنگام در بین سازمانهای همکار
- نوآوری و خلاقیت :
یک سازمان چابک به جای فروش محصول تولیدی خود باید راه حلهای خود را به مشتریان عرضه کنند در واقع هدف نهایی تولید چابک ، تحقق واقعی مفهوم سفارشی سازی و برآوردن نیازهای ویژه و متنوع تک تک مشتریان است و از طریق اقدامات زیر میتواند کارا باشد.
ایجاد فرهنگ تفکر و نواندیشی در سازمان ، سرمایه گذاری و تقدیر از ایده های نو ، ایجاد مکانیزم ارتباط نزدیک با مشتریان و گردآوری مدام نظرات انان ( صمدی و همکاران، 1390).
[1] Agile manufacturing